در دوران رنسانس، کاغذ دیواری که با استفاده از تکنیک چاپ کلیشه چوبی تولید می شد، در میان اشراف اروپا محبوبیت یافت.
از زمان قرون وسطی، طبقه تراز اول جامعه عادت به نصب فرشینه های تزئینی بر دیوارهای منازل خود داشتند. این فرشینه های تزئینی هم به اتاق رنگ می داد و هم به عنوان لایه ای عایق میان دیوار سنگی و فضای داخلی عمل می کرد و در نتیجه گرمای درون اتاق را حفظ می نمود.
با اینهمه این فرشینه ها بسیار گرانقیمت بودند.
کاغذ دیواری های اولیه طرح هایی مشابه تصاویر فرشینه ها داشتند و گاهی اوقات ورقۀ بزرگ کاغذی همانند فرشینه ها به صورت آزاد بر روی دیوار نصب می شد و گاهی نیز همچون سیستم امروزی آنرا بر دیوار می چسباندند.
مکسیمیلیان اول امپراتور روم دستور چاپ طاق نصرت را می دهد. این کاغذ دیواری ابعاد عظیم 3.57 در 2.95 متر را داشت و از 192 ورق کاغذ تشکیل شده بود و در چاپ دوره اول آن 700 کپی از آن تولید شد تا پس از رنگ آمیزی دستی، در قصرها و به خصوص سالنهای اجتماعات شهری آویخته شود.
ورود کاغذ دیواری از انگلیس به ایران به دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار بازمی گردد. وی که علاقه ای خاص به شیوه های معماری و هنر مغرب زمین داشت، در زمان نوسازی کاخ گلستان با پوشاندن دیوارهای آن کاخ توسط کاغذ دیواری های وارداتی از زمره نخستین افرادی شد که باب ورود این محصول به ایران را گشودند.
مشهورترین نگارگر ایرانی که بسیاری از باورهای گذشته را متحول کرد و تاثیر زیادی بر دیگر هنرمندان داشت و واسطه ای در انتقال هنر نگارگران هرات به نگارگری و تصویرگری دوره صفویه شد، کمال الدین بهزاد است.
درباره تاریخ تولد بهزاد نقل قول های بسیاری شده است. گروهی آن را در سال 854 هجری قمری و برخی نیز به سال 870 هـ . ق ذکر می کنند که در یکی از شهرهای خراسان احتمالاٌ هرات به دنیا آمد. اما آنچه همه در آن اتفاق نظر دارند این است که وی در کودکی یتیم شده و نزد "میرک نقاش" پرورش یافت.
شاید مهمترین تحول کار هنری بهزاد، همان توجه به شخصیت های موجود در نگارههای اوست که وی را به عنوان هنرمندی سنت شکن و به وجود آورنده شیوه ای نو در نگارگری ایران شناسانده است.
بهزاد در تاریخ 942 هجری قمری وفات یافت و در باغ شیخ کمال خجندی در تبریز به خاک سپرده شد.
بهزاد با تحولی که در نگارگری مکتب هرات در دوران زندگی خود ایجاد کرد، توانست بهصورت مستقیم و غیرمستقیم باعث خلق آثار ارزشمندی شود که امروز جزو گرانترین و ارزشمندترین آثار نگارگری بهشمار میروند.
او مشهورترین نگارگر مکتب هرات بود. مکتبی که پس از ظهور، به اصلیترین شیوهی نگارگری در ایران تبدیل شد. هرات در طول 38 سال سلطنت سلطان حسین بایقرا بهدلیل علاقهی این پادشاه به شعر، هنر و موسیقی به مرکز فعالیت هنرمندان تبدیل شد و آنها توانستند در این مدت بهترین آثارشان را خلق کنند.
موزههای دنیا امروز به داشتن برگهایی از هنرمندان مکتب هرات در گنجینههایشان افتخار میکنند. برگهایی که در هر حراجی که باشند بهعنوان گرانترین اثر به فروش میرسند و مجموعهدارها برای داشتنشان سر و دست میشکنند.
بخش بزرگی از نگارگری ایران مدیون بهزاد و شاگردانی است که او تربیت کرد. شاهنامه شاهتهماسب که شاهکار گران قیمت و معروف نگارگری ایران است، توسط شاگردان بهزاد و در مدت چند سال خلق شد.
ایسنا/ اصفهان و تبریز به عنوان شهرهای جهانی صنایع دستی و فرش ثبت جهانی شدند. طبق اعلام رسمی شورای جهانی صنایع دستی (wcc)، پس از بررسیهای تخصصی صورت گرفته و حضور کارشناسان بینالمللی در ایران، شهرهای اصفهان و تبریز به عنوان شهرهای جهانی صنایع دستی و فرش به ثبت جهانی رسیدند. طی پیگیریهای حقوقی صورت گرفته از سوی معاونت صنایعدستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی صنایعدستی و گردشگری با اعضای شورای جهانی صنایعدستی و رایزنیهای انجام شده از سوی معاون صنایعدستی کشور در اجلاس آسیا اقیانوسیه در کشور هند (2015) در رابطه با ثبتجهانی دو شهر اصفهان و تبریز این درخواست به تایید این شورا رسید. در آخرین نشست مشترک شورای جهانی صنایعدستی و با رای اکثریت قاطع روسای مناطق آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا، آفریقا و آسیا-اقیانوسیه این دو شهر ایران به ثبت جهانی رسیدند. «وانگ شان»، رئیس شورای جهانی صنایعدستی و «غدا هیجاوی»، رئیس منطقه آسیا-اقیانوسیهی این شورا، طی پیامهایی اختصاصی این موفقیت را به مسعود سلطانیفر، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تبریک گفتند. در سال 2015 میلادی در سطح دنیا تنها 6 شهر کاندیدای ثبت جهانی بودند که اصفهان و تبریز به واسطه داشتن ویژگیُها و شرایط خاصی که در زمینه صنایعدستی و بافت فرش داشتند، برای نخستینبار به طور همزمان به ثبت جهانی رسیدند. ارتقای جایگاه بینالمللی صنایعدستی ایران و توسعه بازارهای جهانی و زمینهسازی برای حضور پررنگتر صنایع دستی ایران در عرصه بینالمللی، توسعه گردشگری فرهنگی و افزایش اشتیاق گردشگران برای دیدن این دو شهر از جمله نتایج مهم این موفقیت به شمار میرود. یکی از برنامههای معاونت صنایعدستی و هنرهای سنتی در دولت تدبیر و امید شعار "هر استان یک برند جهانی و هر شهر یک برند ملی" بوده که ثبت همزمان اصفهان و تبریز شروع جدی و ارزشمندی برای تحقق این برنامه است.
www.khorasannews.com/OnlineNews.aspx?newsid=2021757