پهلوانان ورزشکار بوده اند وب کشتی گرفتن سخت دلبسته ،ورزشگاه آنان زورخانه بوده است که دری کوچک وپلکانی ممتمد داشت وبه اتاقی چهارگوش یاشش گوش ختم میشد گرداگرد اتاق سکوهایی برای نشستن بینندگان ومیانه آن گود بود که پهلوانان آن را مقدس میدانستند ودر آن ورزش میکردندوکشتی میگرفتند استاد کشتی را در زورخانه ،کهنه سوار یا مرشدوشاگرد را ونوآموز را نوچه میخواندنداهل زورخانه ،بالاتنه خود را برهنه نگه میداشتندوپایجامه های چرمین به پامیکردندکه آن را تنبان نطعی میگفتندکه از کمرتازانوهای آنان را میپوشاندملا حسین واعظ یعقوب پیامبر را بنیانگدار فن کشتی ذکر کرده است با عنایت به این موضوع که یکی از ویژگی های فتوت نامه هانسبت دادن آداب اهل فتوت به اسطورهای سامی است ظاهرااین سخن وی با کشتی گرفتن یعقوب در تورات مربوط است طبق نوشته ملاحسین کشتی گرفتن بر دو نوع بودیکی قبض یا شهری وار که کشتی گرفتن اهل خراسان و عراق بود و دیگری اضطرار یا دیلم وار که کشتی گرفتن اهل گیلن وشروان بوده است
سعدی نیز فرمودیکی در صنعت کشتی گرفتن سر آمده بود چنانکه سیصدوشصت بند فاخربدانستی،
یکی از تفریحات پادشاهان گذشته ایران خاصه ترکان و فرمانروایان مغول و تیموریان تماشای کشتی دو تن از پهلوانان نامی بوده و از این روپهلوانان همیشه با دربار سلاطین در ارتباط بوده اند
پهلوان پیله همدانی اولین پهلوان صاحب بازوبندپهلوانی تاپیش از رسمی شدن مسابقات پهلوانی در ایران است وی یکی از پهلوانان دوره ایلخانی در ایران است که وی رانزد اوکتای قاآن مغول فرستادندتابا جماعتی کشتی بگیردهیچ یک از پهلوانا ن نتواستکه پشت پیله را بر زمین آورندواودر مسابقه آنچنان پهلوان مغول را بر زمین میزدکه صدای شکسته شدن استخوانهای کشتی گیر مغولی به گوش اطرافیان میرسید زورآوری پیله مقبول نظر قآان گردیدو فرمان دادتاعلاوه بر جایزه مسابقه که پانصد اسب وپانصد بالش سکه طلا بوددختر زیبای مغولی را نیز به عقد نکاح وی در آوردنداز دیگر پهلوانان صاحب نام تا اواخر سده دوازدهم هجری را میتوان از پهلوان محمود بن ولی الدین قتالی خوارزمی ملقب به پوریای ولی (پایه گذار زورخانه به سبک امروزی)بودپهلوان محمد ابوسعید،پهلوان نداقی اصفهانی،پهلوان میرزا بیک کاشی،پهلوان کبیر اصفهانی،پهلوان عسکر یزدی،پهلوان محمدمازار نام برد
کشتی ورزش باستانی دردوران صفویه و زندیه رونق زیادی یافت به طوری که هر شهر صدها پهلوان به نام داشت دردوران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان شد که در دوران ناصرالدین شاه ،شخصی به نام صاحب الدوله مامور توسعه ورزش کشتی شد ود تمامی روزهای تعطیل ،پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن میپرداختند مسابقات کشتی پهلوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت از همین ایام آغاز شد وبعدها به صورت یک سنت جاری در همه ساله در آمداز زمان رضاه شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت ودر کنار زورخانه ها باشگاهها و ورزشگاهها هم شکل گرفتند از سال 1318خورشیدیبا مطرح شدن مقررات بین المللی کشتی تحولی در شیوه کشتی گرفتن ایجاد شد ودر سال1323خورشیدی با پیشنهاد تربیت بدنی وقت رقابتهای کشتی پهلوانی تضویب شد